Πόθεν το όνομα "Έλληνες";

Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο γενάρχης των Ελλήνων ήταν ο Έλλην, από τον οποίο αποκλήθηκαν Έλληνες οι μέχρι τότε καλούμενοι ως Γραικοί.

"Ἕλληνος δὲ καὶ νύμφης Ορσηίδος Δῶρος Ξούθος Αϊολος. αὐτὸς μὲν οὖν ἀφ᾽ αὑτοῦ τοὺς καλουμένους Γραικοὺς προσηγόρευσεν Ἕλληνας, τοῖς δὲ παισὶν ἐμέρισε · τὴν χώραν· καὶ Ξούθος μὲν λαβὼν τὴν Πελοπόννησον ἐκ Κρεούσης τῆς Ερεχθέως ᾿Αχαιὸν ἐγέννησε καὶ Ἴωνα, ἀφ᾽ ὧν ᾿Αχαιοὶ καὶ Ἴωνες καλοῦνται, Δῶρος δὲ τὴν πέραν χώραν Πελοποννήσου λαβὼν τοὺς κατοίκους ἀφ᾿ ἑαυτοῦ Δωριεῖς ἐκάλεσεν, Αίολος δὲ βασιλεύων τῶν περὶ τὴν Θεσσαλίαν τόπων τοὺς ἐνοικοῦντας Αἰολεῖς προσηγόρευσε" *(1)

(1η εικόνα)  

Κατά τον Τρωικό πόλεμο (13ος ή 12ος αιώνας πΧ) οι Έλληνες στο σύνολό τους αποκαλούνται από τον Όμηρο ως Αχαιοί, Δαναοί και Αργείοι. 

Κατά την ίδια περίοδο και πάντα σύμφωνα με τον Όμηρο, Ελλάδα ονομάζονταν μόνο η περιοχή της Φθίας, όπου κατοικούσαν οι Μυρμιδόνες, οι οποίοι ονομάζονταν και Έλληνες, αρχηγός των οποίων ήταν ο Αχιλλέας:

"οι τ' είχον Φθίην ηδ' Ελλαδα καλλιγύναικα,

Μυρμιδόνες δε καλεύντο και Έλληνες και Αχαιοί,

των αυ πεντηκοντα νεών ην αρχός Αχιλλεύς" *(2)

(2η εικόνα)

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, η αρχαία Ελλάδα βρισκόταν στην Ήπειρο μεταξύ Δωδώνης και Αχελώου, ενώ κάτοικοί της ήταν οι Σελλοί και οι Γραικοί. Οι τελευταίοι αργότερα μετονομάστηκαν σε Έλληνες:

"καὶ γὰρ οὗτος περὶ τὸν Ἑλληνικὸν ἐγένετο μάλιστα τόπον· καὶ τούτου περὶ τὴν Ελλάδα τὴν ἀρχαίαν. Αύτη δ᾽ ἐστὶν ἡ περὶ τὴν Δωδώνην καὶ τὸν ᾿Αχιλήον· οὗτος γὰρ πολλαχοῦ τὸ ρεῦμα μεταβέβληκεν· ᾤκουν γὰρ οἱ Σελλοὶ ἐνταῦθα, καὶ οἱ καλούμενοι τότε μὲν Γραικοὶ, νῦν δὲ Ἕλληνες." *(1)

(3η εικόνα)

Συνεπώς στα πρώιμα χρόνια το όνομα Έλληνες αναφέρονταν σε μια συγκεκριμένη περιοχή, κατ' άλλους στη Φθία και κατ' άλλους στην Ήπειρο, ενώ δεν είχε επικρατήσει ακόμη για το σύνολο όλων εκείνων οι οποίοι αργότερα αποτέλεσαν τους Έλληνες.

Οι Έλληνες ως εθνικό όνομα του συνόλου όλων εκείνων οι οποίοι αργότερα αποτέλεσαν τους Έλληνες, φαίνεται πως παρουσιάστηκε με την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων τον 8ο αιώνα π.Χ και σταδιακά καθιερώθηκε μέχρι τον 5ο αιώνα π.Χ.

Κατά τους Περσικούς πολέμους και συγκεκριμένα μετά την μάχη των Πλαταιών (479 π.Χ.) στήθηκε στους Δελφούς ο "Τρικαρηνός Όφις" ως μνημείο της μάχης, ο οποίος το έτος 324 μΧ μεταφέρθηκε κατ' εντολή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Κων/νου Α' στον Ιππόδρομο Κων/πόλεως.

Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη στη στήλη του Τρικαρηνού Όφεως υπήρχε επιγραφή που ανέφερε:

Ἑλλήνων ἀρχηγός, ἐπεὶ στρατὸν ὤλεσε Μήδων, Παυσανίας Φοίβῳ μνῆμ᾽ ἀνέθηκε τόδε.

(Ο αρχηγός των Ελλήνων ο οποίος νίκησε τον στρατό των Μηδών,

o Παυσανίας στον Φοίβο (Απόλλωνα) αφιέρωσε τούτο)

(4η εικόνα)

Σύμφωνα με τον Αθηναίο στη στήλη του Τρικαρηνού Όφεως υπήρχε επιγραφή που ανέφερε:

"μνᾶμ ̓ ἀρετᾶς ἀνέθηκε Ποσειδάωνι ἄνακτι Παυσανίας, ἄρχων Ἑλλάδος εὐρυχόρου, πόντου ἐπ ̓ Εὐξείνου, Λακεδαιμόνιος γένος, υἱὸς Κλεομβρότου, ἀρχαίας Ἡρακλέος γενεᾶς."

(ανεγέρθηκε προς τιμή του Ποσειδώνα από τον Παυσανία, άρχοντα της ευρυχώρου Ελλάδος,

στον Εύξεινο Πόντο, Λακεδαιμόνιος το γένος, γιος του Κλεόμβροτου, της αρχαίας γενιάς του Ηρακλή.)

(5η εικόνα)

Σύμφωνα με τον Διόδωρο Σικελιώτη, ο χρυσός τρίποδας ο οποίος καταστράφηκε κατά τον Γ´ Ιερό Πόλεμο (358 π.Χ.) και τον οποίον η στήλη στήριζε, είχε επιγραφή με το παρακάτω επίγραμμα:

"Ἑλλάδος εὐρυχόρου σωτῆρες τονδ’ ἀνέθηκαν,

δουλοσύνης στυγερᾳς ρυσάμενοι πόλιας"

(Οι σωτήρες της ευρυχώρου Ελλάδος ανέγειραν τούτο,

έχοντας απαλλάξει τις πόλεις τους από τη στυγερή δουλοσύνη)

(6η εικόνα)

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AC%CF%81%CE%B7%CE%BD%CE%BF%CF%82_%CE%8C%CF%86%CE%B9%CF%82

*(1) Οι Έλληνες λοιπόν προτού αποκληθούν Έλληνες, αποκαλούνταν Γραικοί.

*(2) Ο Αχιλλέας λοιπόν αναφέρεται από τον Όμηρο ρητά ως αρχηγός των Μυρμιδόνων, που λέγονταν αλλιώς και Έλληνες. Αυτό ως απάντηση στην ανόητη αλβανική προπαγάνδα περί Αλβανού Αχιλλέα.

Η στήλη του Τρικάρηνου Όφεως στην πλατεία Ατ-Μεϊντάν στην Κων/πόλη (παλαιός Ιππόδρομος Κων/ πόλεως)

Σύγχρονο αντίγραφο της στήλης στην αρχική τοποθεσία της στους Δελφούς, δίπλα από την βάση της αρχικής στήλης η οποία διασώζεται ακόμα.

Το εν λόγω αντίγραφο της στήλης τοποθετήθηκε στην αρχική της τοποθεσία τον Δεκέμβριο 2015 και κατασκευάστηκε βάσει γύψινου αντίγραφου του πρωτότυπου στην Κωνσταντινούπολη, το οποίο είχε δημιουργηθεί τη δεκαετία 1980 από τον αρχαιολόγο Πέτρο Θέμελη.

Γενεαλογία Έλληνος σύμφωνα με την μυθολογία.