Ιωάννης (Μ)πάγκας.

Σεπτεμβρίου 13, 2023

Ο Ιωάννης Μπάγκας (ή Πάγκας, 1814 - 1895) ήταν Ελληνόβλαχος (όπως υποδηλώνει η κατάληξη -ας στο επώνυμο, αν και δεν είναι επιβεβαιωμένη η βλαχική καταγωγή) εθνικός ευεργέτης από την Κορυτσά.

Το 1833 έφυγε από το σπίτι του για να αποφύγει τον γάμο στον οποίο τον εξανάγκαζε ο πατέρας του. Αρχικά εγκαταστάθηκε στη Θήβα και την Χαλκίδα. Διαμέσου της Χαλκίδας εξέπλευσε για την Αλεξάνδρεια. Εγκαταστάθηκε στο Κάιρο ως ράπτης. Μάζεψε χρήματα και συντηρούσε τους οικείους του στην Κορυτσά.

Ασχολήθηκε με τη γεωργία και αναζητώντας πιο ευνοϊκές κλιματικές συνθήκες πήγε στη Ρουμανία, όπου κατά συμβουλή και μίμηση του Ευάγγελου Ζάππα μίσθωσε μεγάλες εκτάσεις και τις καλλιέργησε. Επέστρεψε πλούσιος στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα.

Ευεργεσίες:

Δαπάνησε επί 45 χρόνια επανειλημμένως ποσά για την ανέγερση σχολείων.

Κατά την περίοδο 1887 - 1888 προσέφερε σημαντική χορηγία για τη συνέχιση της απρόσκοπτης λειτουργίας του Μπαγκείου Γυμνασίου Κορυτσάς (όπως ονομάστηκε προς τιμήν του), των διδακτηρίων και της βιβλιοθήκης του.

Το 1889 έκτισε ένα μέγαρο στο κέντρο της Αθήνας (συμβολή οδών Πλ. Ομονοίας και Αθηνάς), που έγινε γνωστό ως ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος»

Το 1894 ολοκληρώθηκε και ένα δεύτερο μέγαρο ("δίδυμο" του πρώτου), ακριβώς απέναντι από το πρώτο, το «Μπάγκειον», όπου στεγάστηκε το ξενοδοχείο <<Φίλιππος Β'>>.

Στις 16 Αυγούστου 1889 με συμβολαιογραφική πράξη δώρισε ολόκληρη την περιουσία του στο Ελληνικό κράτος ζητώντας να κρατήσει εισόδημα 500 δραχμών το μήνα για τη συντήρηση και τη διατροφή του. Με επιμονή του τότε Υπουργού Εξωτερικών Στέφανου Δραγούμη το μηνιαίο ποσό που εγκρίθηκε τελικά ήταν 1.000 δραχμές. Όμως ο Ι. Μπάγκας αρνήθηκε το ποσό και αρκέστηκε σε 300 δραχμές.

Ο τότε πρωθυπουργός Χ. Τρικούπης έθεσε την «Μπάγκειο Επιτροπή» προς διαχείριση του ποσού των άνω των δύο εκατομμυρίων δραχμών.

Του απενεμήθη το παράσημο του Μεγαλόσταυρου του Σωτήρος από τον Χαρίλαο Τρικούπη.

Ο Ι. Μπάγκας είναι από τους εθνικούς ευεργέτες που προσέφερε την περιουσία του εν ζωή και όχι μετά τον θάνατό του, παραχωρώντας την όπως τόνισε για έργα «εθνωφελή και φιλάνθρωπα».

Όσα απέκτησε μετά την συμβολαιογραφική πράξη του έτους 1889, τα παραχώρησε και αυτά στο Ελληνικό κράτος με την διαθήκη του.

ΥΓ. Ο Ι. Μπάγκας δεν άφησε ούτε μία δραχμή για το αλβανικό εθνικό κίνημα, παρά το γεγονός ότι εκείνο είχε αναπτυχθεί αρκετά μέχρι το 1895, οπότε απεβίωσε.

Πλ. Ομονοίας και Αθηνάς, Αθήνα

Αριστερά το Μπάγκειον ξενοδοχείο "Φίλιππος Β' και δεξιά το ξενοδοχείο "Μέγας Αλέξανδρος", αμφότερα δωρεά του Ιωάννη Μπάγκα στο Ελληνικό κράτος.

Τα ξενοδοχεία «Μπάγκειον» και «Μέγας Αλέξανδρος» μετά το 1937.

Πηγή: Συλλογή καρτ ποστάλ (Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ, κωδικός: CP.CPATH.CPATH1.219)

Διαφημιστική καταχώριση του ξενοδοχείου το 1936.

Πηγή: Εγκυκλοπαιδικόν ημερολόγιον "Πελασγού": Έτος έκτον 1936 / Κ. Χ. Σκενδέρη. [χ.τ.]: Σκενδέρης, χ.χ. Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

Αθηνάς και Σοφοκλέους, Αθήνα

Οικόπεδο του Ι. Μπάγκα στο οποίο άρχισε να κτίζει ξενοδοχείο, που όμως έμεινε ημιτελές λόγω του θανάτου του. Το κτίριο περατώθηκε πολλά χρόνια αργότερα μέσω του Μπαγκείου Κληροδοτήματος και λειτούργησε με το όνομα «Ολυμπιάς»