Isa Boletini και Rizha Gjakova (Αλβανοί αναγεννητές) ήθελαν να παραμείνει η Αλβανία υπό τον Σουλτάνο.

Οι Αλβανοί Κοσοβάροι Αναγεννητές Isa Boletini και Rizha Gjakova θεωρούνται από τους Αλβανούς σημαντικές προσωπικότητες για τους αγώνες τους για την ανεξαρτησία της Αλβανίας και ιδιαίτερα την Αλβανική εξέγερση του έτους 1912. 

Είχαν όμως τα κίνητρα των Isa Boletini και Rizha Gjakova πραγματικά στόχο την ανεξαρτητοποίηση ή έστω την αυτονομία της Αλβανίας εντός του Τουρκικού κράτους? 

Ο Βρετανός διπλωμάτης Aubrey Herbert αναφέρει σχετικά με τον Isa Boletini:

"Ρώτησα: «Οι Αλβανοί ήθελαν αυτονομία; «Όχι», είπε, «δεν ήθελαν. Αυτό που ήθελαν ήταν να μην παρεμβαίνουν.» «Θέλετε ένωση», είπα, «μεταξύ βορρά και νότου;» «Λοιπόν», είπε, «είμαστε ένας λαός», αλλά συνέχισε λέγοντας ότι η ένωση δεν θα ήταν επωφελής για τον βορρά, γιατί οι Τόσκες, οι νότιοι, ήταν πιο μορφωμένοι και έξυπνοι από τους βόρειους. Η Αλβανία ήθελε να είναι υπό τον Σουλτάνο, αλλά οι Αλβανοί πρέπει να έχουν όπλα για να υπερασπιστούν τη χώρα τους, και αυτά τα όπλα που είχαν τους τα πήραν οι ανόητοι Τούρκοι." (πρώτη φωτογραφία)

Αλλά και ο Αλβανός Hasan Prishtina αναφέρει ότι ο Isa Boletini δεν ήθελε ούτε να ακούσει όχι μόνο για ανεξαρτησία, αλλά ούτε καν για αυτονομία. Μάλιστα είχε πει στον Τούρκο Ibrahim Pasha:

«Δεν θέλουμε αυτονομία, δεν μπορούμε να χωρίσουμε από τους Οθωμανούς» (δεύτερη φωτογραφία)

Και συνεχίζει σχετικά με τον Isa Boletini αλλά και τον Rizha Gjakova:

"Οι δυο τους δεν είχαν τίποτα άλλο στο μυαλό τους εκείνη την περίοδο από το να βγάλουν τον Σουλτάνο Hamid από τη φυλακή. Δεν ήταν ότι δεν μπορούσες να τους μιλήσεις για ανεξαρτησία, αλλά δεν μπορούσες ούτε καν να πεις τίποτα για αυτονομία. Αυτό ήταν μια κόκκινη σημαία για τον Rizha Bey και τον Isa Boletini." (δεύτερη φωτογραφία)

Επομένως από τα λεγόμενα των ανωτέρω, εκ των οποίων ο ένας ήταν Αλβανός συμπολεμιστής τους, προκύπτει ότι τα πραγματικά κίνητρα των Isa Boletini και Rizha Gjakova δεν ήταν σε καμία περίπτωση η ανεξαρτησία ή αυτονομία της Αλβανίας, αλλά:

1. Να απελευθερώσουν τον Σουλτάνο Hamid, τον οποίο είχαν φυλακίσει στη Θεσσαλονίκη οι Νεότουρκοι μετά την επανάστασή τους το 1908. Κατ' επέκταση δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυριστούμε ότι στην πραγματικότητα επρόκειτο για μια ενδοοθωμανική εμφύλια  σύγκρουση μεταξύ Σουλτανικών και Νεοτούρκων. Εξ' άλλου είχε και Τούρκους στρατιώτες στο πλευρό του ο Boletini, όπως μαθαίνουμε, διαβάζοντας το κείμενο.

2. Να διεκδικήσουν δυναμικά οι Αλβανοί μουσουλμάνοι τον επανεξοπλισμό τους από τους Τούρκους (δικαίωμα το οποίο είχαν άρει οι Νεότουρκοι στους Αλβανούς

μουσουλμάνους) για να αντισταθούν στους Σέρβους και Μαυροβούνιους που διεκδικούσαν "τα εδάφη τους". Δηλαδή θεωρούσαν κατακτητές τους Σερβομαυροβούνιους χριστιανούς, αλλά όχι τους Τούρκους που τους κατείχαν 500 χρόνια. Πολύ λογικό!